(HVTC) – Từ ngày ngày 18 đến 21/11/2025, tại trụ sở chính số 58, Lê Văn Hiến, Đông Ngạc, HN đã diễn ra chuỗi bài giảng ISI Lecture Series 2025 do Giáo sư Kerrie Mengersen - Giám đốc Trung tâm Khoa học Dữ liệu tại Queensland University of Technology (Australia); nghiên cứu viên liên kết của Đại học Oxford (Vương quốc Anh) trực tiếp giảng dạy. Học viện Tài chính được lựa chọn là đơn vị tổ chức tại khu vực miền Bắc trong chuỗi chương trình tại Việt Nam, sau Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh (UEH) và Trường Đại học Vinh.
Toàn cảnh lớp học
Chuỗi bài giảng ISI Lecture Series 2025 do Giáo sư Kerrie Mengersen thực hiện tại Học viện Tài chính thu hút đông đảo các chuyên gia quốc tế như: ông Ngeth Youdarith - Phó Chủ tịch Hội Toán học Campuchia; các học viên thuộc các cơ sở giáo dục Đại học đến từ Philippines, Indonesia, Thái Lan, Pháp. Buổi học còn quy tụ nhiều chuyên gia xác suất - thống kê hàng đầu Việt Nam như: PGS. TS Cấn Văn Hảo (PGS sư trẻ nhất năm 2024, Viện Toán học); TS. Phạm Đình Tùng - Phó Trưởng Khoa Toán - Cơ - Tin học, trường ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐHQGHN; PGS. TS. Phạm Việt Hùng - Trưởng phòng Toán rời rạc, Xác suất và Thống kê, Viện Toán học - Viện HLKH&CNVN; PGS. TS. Ngô Hoàng Long - Phó Trưởng Khoa Toán - Tin, trường Đại học Sư phạm Hà Nội cùng các nhà khoa học đến từ đại học Bách Khoa, Ngoại thương, Thương mại, Kinh tế Quốc dân, đại học Công Nghiệp, đại học RMIT và các tổ chức tài chính, ngân hàng, Viettel.
Giáo sư Kerrie Mengersen thực hiện chuỗi bài giảng tại Học viện Tài chính
Về phía Học viện Tài chính có sự tham dự của: PGS.,TS . NGƯT. Nguyễn Đào Tùng - UV BCH Đảng bộ Bộ Tài chính, Giám đốc Học viện; PGS.,TS. Nguyễn Thị Hồng Vân - Trưởng ban Hợp tác quốc tế; TS. Nguyễn Hữu Tân - Phó Trưởng ban Hợp tác Quốc tế; TS. Nguyễn Thi Thúy Quỳnh - TS. Nguyễn Thị Thúy Quỳnh - Trưởng khoa Cơ bản, trưởng bộ môn Kinh tế lượng cùng các giảng viên bộ môn Toán, Kinh tế lượng (khoa Cơ bản); giảng viên khoa Kế toán; khoa Tài chính công….
Nhờ sự giới thiệu của GS Trần Minh Ngọc (Đại học Sydney) về Chương trình Giáo sư thỉnh giảng của Viện Thống kê Quốc tế (ISI) và sự điều phối của của Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán (VIASM), Giáo sư Kerrie Mengersen (Đại học QUI) đã thực hiện chuỗi bài giảng tại Đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh, Đại học Vinh và Học viện Tài chính trong 3 tuần từ 4/11 đến 21/11.
Chương trình tại Học viện Tài chính diễn ra từ 18/11-21/11 với các chủ đề từ cơ sở, thuật toán và phần mềm ứng dụng trong kỹ thuật Bayes; Các mở rộng: Mô hình tuyến tính phân cấp, mô hình không gian, mô hình hỗn hợp; Các mô hình đồ thị Bayes, mạng Bayes, đến Học máy Bayes. Các bài giảng gắn liền với triển khai nghiên cứu tình huống và thực hành trên các phần mềm.... VIASM cũng đã tài trợ cho các học viên trong nước và nước ngoài tham dự thông qua Chương trình trọng điểm quốc gia phát triển Toán học giai đoạn 2021-2030.
Chuỗi bài giảng do Giáo sư Kerrie Mengersen - thực hiện tại Học viện Tài chính lại cơ hội hiếm có để giảng viên và sinh viên tiếp cận trực tiếp tinh hoa của các phương pháp thống kê hiện đại đang được sử dụng rộng rãi trong tài chính định lượng, kinh tế hành vi, chính sách công và khoa học dữ liệu. Thống kê Bayes là một nội dung cốt lõi mà sinh viên ngành Toán kinh tế được trang bị trong chương trình đào tạo Toán tài chính tại Học viện, đặc biệt trong các học phần mô hình hóa rủi ro, phân tích dữ liệu, dự báo kinh tế và kỹ thuật.
Giáo sư Kerrie Mengersen trao đổi cùng PGS. TS. Ngô Hoàng Long - Phó Trưởng Khoa Toán - Tin, trường Đại học Sư phạm Hà Nội
Chuỗi bài giảng của Giáo sư Kerrie không chỉ giúp tăng cường năng lực chuyên môn mà còn góp phần thúc đẩy giao lưu khoa học quốc tế, mở rộng mạng lưới hợp tác nghiên cứu và tạo cơ sở để Học viện cập nhật chương trình theo chuẩn mực toàn cầu. Ngay sau khi kết thúc chương trình, các học viên đã được trao Chứng chỉ từ Giáo sư Kerrie Mengersen.
Giáo sư Kerrie Mengersen trao chứng chỉ cho học viên
Trong bối cảnh chuyển đổi số và nhu cầu phân tích dữ liệu tăng mạnh, những kết nối học thuật này sẽ góp phần nâng cao chất lượng đào tạo, giúp Học viện Tài chính xây dựng đội ngũ nhân lực Toán kinh tế - Toán tài chính đủ năng lực cạnh tranh và hội nhập quốc tế.
Tại Việt Nam, đại học Kinh tế TP. Hồ Chí Minh đã đưa môn Bayesian Statistics vào chương trình tiến sĩ; ĐHQG TP.HCM giảng dạy Bayes cho sinh viên Toán - Thống kê, Kỹ thuật tài chính và các học phần chuyên ngành toán học ứng dụng. Bên cạnh đó, nhiều hoạt động học thuật của Viện Nghiên cứu Cao cấp về Toán (VIASM) đã lan tỏa mạnh mẽ phương pháp Bayes trong cộng đồng, mở đường cho việc ứng dụng sâu hơn trong tài chính, kinh tế lượng, khoa học dữ liệu và các ngành định lượng mới.
Theo TS. Nguyễn Thị Thúy Quỳnh – Trưởng khoa Cơ bản, trưởng bộ môn Kinh tế lượng – học viên tham gia chương trình chia sẻ: Khác với cách tiếp cận tần suất truyền thống dựa thuần tuý vào dữ liệu quan sát, thống kê Bayes cho phép kết hợp tri thức tiên nghiệm (prior knowledge) - từ kinh nghiệm chuyên gia, dữ liệu lịch sử đến hiểu biết chuyên ngành - với bằng chứng mới để liên tục cập nhật xác suất thông qua Định lý Bayes. Nhờ đó, Bayes trở thành công cụ cốt lõi trong nhiều hệ thống thông minh của kỷ nguyên số.
TS. Nguyễn Thị Thúy Quỳnh nhấn mạnh: Ngày nay, thống kê Bayes được ứng dụng rộng rãi trong học máy & AI (phát hiện spam, hệ thống gợi ý, phân tích ngôn ngữ tự nhiên), trong đo lường thông minh và kinh tế số (Bayesian Intelligent Measurement), trong tài chính - ngân hàng (mô hình rủi ro tín dụng, dự báo biến động thị trường), trong y sinh - dịch tễ (phân tích thử nghiệm lâm sàng, mô hình dịch bệnh) cũng như trong địa chất - môi trường (đánh giá nguy cơ thiên tai, phân tích khí hậu). Với cách tiếp cận “xác suất là mức độ tin tưởng có thể cập nhật”, phương pháp Bayes đặc biệt phù hợp với bối cảnh kinh tế số, dữ liệu biến động liên tục, quyết định cần được tối ưu theo thời gian.
Trong những năm gần đây, thống kê Bayes trở thành một trong những trụ cột quan trọng của giáo dục thống kê, khoa học dữ liệu và tài chính định lượng tại nhiều trường đại học hàng đầu trên thế giới. Tại Hoa Kỳ, các trường như Georgia Institute of Technology và Johns Hopkins University đào tạo chuyên sâu Bayesian Statistics ở cả bậc cao học và nghiên cứu. Tại Úc, Đại học Quốc gia Australia (ANU), Đại học Sydney, Queensland và New South Wales đều giảng dạy Bayes trong các chương trình thạc sĩ và tiến sĩ. Tại Anh, Đại học Kent và Sussex đưa mô hình Bayes vào các học phần nâng cao cho khoa học xã hội, tài chính, AI và phân tích dữ liệu.”
|
Giáo sư Kerrie Mengersen - Gương mặt quốc tế tiêu biểu của cộng đồng thống kê Bayes
Trong lĩnh vực Bayes, Giáo sư Kerrie Mengersen là một trong những học giả có tầm ảnh hưởng lớn nhất. Bà hiện là Giáo sư Xuất sắc (Distinguished Professor) tại Đại học Công nghệ Queensland (QUT), đồng thời là Giám đốc Trung tâm Khoa học Dữ liệu QUT - một trong những trung tâm trọng điểm quốc gia của Úc về thống kê, dữ liệu lớn và AI. Giáo sư Kerrie từng giữ nhiều vị trí quan trọng trên trường quốc tế như Chủ tịch Hội Thống kê Bayes Quốc tế (ISBA), Fellow của Viện Thống kê Toán học, Fellow của Viện Hàn lâm Khoa học Úc và là thành viên chủ chốt của Hội Thống kê Úc. Với hơn 300 công bố quốc tế và nhiều dự án lớn trong các lĩnh vực môi trường, y sinh, tài chính, mô hình phân cấp (hierarchical Bayesian models) và tính toán MCMC, bà được xem là một trong những biểu tượng học thuật có ảnh hưởng sâu rộng nhất trong cộng đồng Bayes toàn cầu.
|
Một số hình ảnh khác
 |
 |
 |
| Học viện tham dự cùng trao đổi với Giáo sư Kerrie Mengersen tại chương trình |
 |
| PGS.,TS. Nguyễn Thị Hồng Vân - Trưởng ban Hợp tác quốc tế phát biểu |
 |
| TS. Nguyễn Trường Giang - Ban Hợp tác quốc tế chia sẻ về chương trình học |
 |
 |
| Giảng viên Học viện Tài chính nhận chứng chỉ và chụp ảnh lưu niệm cùng Giáo sư Kerrie Mengersen |
| |
 |
| Các học viện được trao chứng nhận và cùng chụp ảnh lưu niệm cùng Giáo sư Kerrie Mengersen và đại biểu |